Κριτική Βιβλίου “Οι καιροί της μνήμης” του Θοδωρή Παπαθεοδώρου

Ερχόμαστε στο τέταρτο και τελευταίο μέρος της επικής αυτής τετραλογίας. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με τα γεγονότα του εμφυλίου πολέμου αλλά με τη μετέπειτα συνέχισή του. Το παιδομάζωμα, οι αιχμαλωσίες των φαντάρων, οι άσχημες συνθήκες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Αλβανία, στη Ρουμανία και στις ανατολικές χώρες από την πλευρά της γραμμής του Κόμματος είναι ανατριχιαστικές και προκαλούν θλίψη και οδύνη. Οι εκτελέσεις, οι διωγμοί, οι φυλακίσεις, οι συμπεριφορές προς τους φυλακιζόμενους και οι παράνομες υιοθετήσεις του κράτους. Η τρελή στάση τόσων των κυβερνώντων όσο και του Κόμματος. Και όλα περιστρέφονται γύρω από τα αθώα μάτια των παιδιών και των μανάδων που ψάχνουν ένα σημάδι για να κρατηθούν στη ζωή, ένα “ξεροκόματο” ελπίδας για την προσμονή της επανασύνδεσης της οικογένειάς τους. Και όπως λέει και ο συγγραφέας: "Τι Αγγέλα και τι Αριάδνη, τι αντάρτης και τι στρατιώτης, ίδιος ο πόνος της μάνας, ίδιος, ολόιδιος, ασήκωτος..."
Το τέλος ανατρεπτικό και συγκινησιακό. Δεν περίμενα κάτι τέτοιο και λίγο με χάλασε... όμως ήταν τόσο εξαιρετικά και τέσσερα που του “συγχώρεσα” το τόσο κλάμα που έριξα. Βέβαια τίποτα στη ζωή δεν είναι πάντα ρόδινο ή τελείως απάνθρωπο. Άλλωστε είναι τόσο σπάνιο ένας άντρας να καταφέρνει να συγκινήσει σε τέτοιο βαθμό τον αναγνώστη του που είναι χάρισμα και ευλογία! Θα σας παραθέσω και τα εξής κομμάτια του συγγραφέα που δείχνει τα αποτελέσματα του αγώνα και τις επιπτώσεις τους: “”Λίγο το' χεις; Τι νόμιζες δηλαδή; Άνθρωποι είναι και αυτοί με εγωισμούς κι αδυναμίες, δεν είναι άγιοι” εξήγησε ο Οδυσσέας παραδόξως ήρεμα, προτού προσθέσει άλλη μία εξήγηση: “Και γιατι φταίνε. Όλοι τους φταίνε γθα τα τρομερά λάθη που βούλιαξαν τον αγώνα. Πώς να τα παραδεχτούν τώρα; Δεν έχουν ούτε την πρόθεση ούτε το σθένος”. [...] “Ιδανικά είχαμε εσύ κι εγώ κι οι άλλοι που πήραν το τουφέκι και βγήκαν στο αντάρτικο θυσιάζοντας ζωές και οικογένεις”.”
Πόσες οικογένειες δεν έχει βιώσουν απώλειες; Και εγώ θυμάμαι ιστορίες της οικογένειάς μου, ο παππούς μου γλίτωσε κυριολεκτικά στο παρα πέντε την εκτέλεση. Η προγιαγιά μου όντας ετοιμόγεννη σφαγιάστηκε γιατί δεν μαρτυρούσε που ήταν ο άντρας της και ο παππούς μου. Πρώτα το σφάγιασαν το μωρό που κυοφορούσε, μπροστά στα ίδια της τα μάτια, και έπειτα την ίδια. Και μόνο η εικόνα που μου έχει δημιουργηθεί είναι αποκρουστική. Η πλευρά δεν έχει σημασία... μόνο το αποτέλεσμα αυτού του αδελφικού πολέμου χωρίς λογική... Ας ελπίσουμε να μην επαναληφθεί κάτι τέτοιο.
Συγχαρητήρια Θοδωρή Παπαθεοδώρου! Τον συγγραφέα τον γνώρισα με το βιβλίο του “Με λένε Μαίρη και είμαι καλά...” και έκτοτε τον ακολουθώ! Διαβάστε λοιπόν την τετραλογία του εμφυλίου πολέμου και θα βυθιστείτε σε έναν κυκεώνα απείρων συναισθημάτων, εμπειριών και γνώσεων! Το συστήνω ανεπιφύλακτα και του αξίζει ένα ολοστρόγυλο ΔΕΚΑ ΜΕ ΤΟΝΟ!




Βασιλική Διαμάντη


Οι κριτικές μου και όλη την τετραλογία είναι εδώ:
1. Οι κόρες της λησμονιάς
2. Οι μάνες της άδειας αγκαλιάς
3. Τα δάκρυα των αγγέλων
4. Οι καιροί της μνήμης