Συζητώντας με τη Μαρία Ρασσιά

Ερώτηση 1η: Ποιος/α είναι ο/η αγαπημένος/η σας συγγραφέας;

Μ.Ρ.: Αυτή την εποχή ο Έντγκαρ Άλαν Πόε. Το φαντασιακό του σύμπαν εμπεριέχει στη δική μου ανάγνωση έναν σπάνιο ορθολογισμό, συνδυασμός ευφάνταστος και μυστηριώδης.

Ερώτηση 2η: Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;

Μ.Ρ.: Όλιβερ Τουίστ του Καρόλου Ντίκενς

Ερώτηση 3η: Τι σας ώθησε να ξεκινήσετε τη συγγραφή;

Μ.Ρ.: Η γοητεία της παρατήρησης και της ανακάλυψης. Δεν μπορώ να το εκλογικεύσω· είναι περισσότερο αίσθηση και αυτόματα επιλογή, οι σκέψεις και οι ιδέες να γίνονται ιστορίες, ένα παιχνίδι λέξεων και συναισθημάτων. Η λογοτεχνία στην καθημερινότητα μου σαν τρόπος ζωής και σκέψης· εικόνες που φτιάχνονται με λέξεις. Είναι ο τρόπος μου να ανακαλύπτω συνεχώς νέους τόπους, ουτοπίες και δυστοπίες.

Ερώτηση 4η: Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας “Η απόλαυση της σκιάς”;

Μ.Ρ.: Είναι ένα βιβλίο που σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται να πραγματεύεται τον θάνατο. Δεν δίνεται καμία απάντηση σε θέματα από αφορούν όλους μας- αγωνίες, φόβοι, απώλειες, θάνατοι, όμως οι ήρωες ανακαλύπτουν ηλιαχτίδες φωτός. Σε μια δεύτερη ανάγνωση ίσως, να πραγματεύεται την απόλαυση –στοιχείο και του τίτλου της συλλογής– την ίδια τη ζωή. Νομίζω πως ακόμη και τα στοιχεία της ερημιάς, της ενοχής, ακόμη και των πιο ανομολόγητων σκέψεων, οι ήρωες του βιβλίου έχουν την ανάγκη να συνειδητοποιήσουν, αν η αγάπη είναι ικανή ν’ αντισταθμίσει το αδυσώπητο βάρος που ρίχνει πάνω μας ο ίσκιος της θνητότητάς μας. Το μόνο σίγουρο πάντως είναι, πως οι ήρωες τελικά μετατοπίζονται και έχουν μιαν άλλη οπτική για τη ζωή, αφού αποκτούν επίγνωση της ίδιας της σκιάς τους.

Ερώτηση 5η: Το βιβλίο σας αποτελείται από δύο νουβέλες και επτά διηγήματα. Αν θα έπρεπε να διαλέξετε ένα εκ των εννιά, ποιο είναι το αγαπημένο σας και γιατί;

Μ.Ρ.: Θα διαλέξω «Η Μήδεια θέλει να γεράσει». Μαζί της έκανα σκέψεις όχι συνηθισμένες, απώλεσα κοινωνικά πρότυπα, έκανα διαδρομές σκοτεινές κατά το δοκούν, αλλά το φως ήταν παντού ενώ δεν ήμουν συνηθισμένη να το αντικρύσω. Πραγματεύτηκα ιδέες, αντιλήψεις, συναισθήματα, τόσο για την ανθρώπινη ύπαρξη, όσο και για τους ρόλους και τις ιδιότητες. Νομίζω πως με τη Μήδεια ακόμη δεν έχουμε αποχαιρετιστεί με την έννοια ότι αυτά που βίωσα γράφοντάς την, να έχουν πυροδοτήσει κάτι νέο.

Ερώτηση 6η: Ο θάνατος και η απώλεια είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά των κειμένων σας. Γιατί διαλέξατε αυτά ως θέματα και όχι κάποια άλλα;

Μ.Ρ.: Την συγκεκριμένη χρονική στιγμή που έγραφα τα διηγήματα, ένιωθα την αρχή μιας μετατόπισής μου σχετικά με τον θάνατο και τις απώλειες. Η διαδικασία της μετατόπισης είναι γοητευτική ακόμη και αν πραγματεύομαι ένα θέμα που θα είναι πάντα δίπλα μου, αλλά ένιωθα την ανάγκη να δημιουργήσω νέα ερωτήματα. Πιστεύω ότι ο πυρήνας της λογοτεχνίας ανασαίνει από αυτά τα δύο θέματα και όλα τα άλλα είναι η τροφή· σαν τη ζωή στη μήτρα, τη γέννηση και την επιστροφή στη μήτρα.

Ερώτηση 7η: Στη νουβέλα σας “Η Μήδεια θέλει να γεράσει” ξεδιπλώνονται πολλά συναισθήματα. Βλέπουμε έναν άνθρωπο να φτάνει μέχρι και τον φόνο και λόγω της κοινωνικής θέσης να κουκουλώνεται. Γιατί πιστεύετε πως υπάρχει αυτή η ανισότητα με κριτήριο την οικονομική ή την κοινωνική θέση του άλλου;

Μ.Ρ.: Η νουβέλα αρχίζει με τη Μήδεια που θέλει να επιστρέψει στον τόπο του εγκλήματος και να ομολογήσει. Στα μισά περίπου, γίνεται μία αποκάλυψη που έχει να κάνει με την εξουσία και με ενδιέφερε πολύ να ασχοληθώ. Σε μία δεύτερη ανάγνωση της τραγωδίας του Ευριπίδη, ένιωσα να υποβόσκει η εξουσία και αυτό μου έδωσε την ιδέα. Ο Ιάσονας, ο Κρέοντας, η Γλαύκη συνδέονται μεταξύ τους όχι αθώα, όχι ανιδιοτελώς. Και η Γλαύκη και ο Κρέοντας γνώριζαν ότι ο Ιάσονας είχε οικογένεια. Ο Ιάσονας περιφέρεται με άνεση στο παλάτι του Κρέοντα –δόξα και πλούτη–, και τονίζει στη Μήδεια την βαρβαρική καταγωγή της· μα όλες τις βαρβαρότητές της η Μήδεια τις διέπραξε για χάρη του από την αργοναυτική εκστρατεία. Ακόμα και η Μήδεια με έναν τρόπο πιο πρωτόγονο, πραγματεύεται την εξουσία βοηθώντας τον Ιάσονα να βγει νικητής από την εκστρατεία· και αυτό αργότερα της κόστισε, αφού ο Ιάσονας είχε αποκτήσει δύναμη και τροφοδοτούσε τις φιλοδοξίες του.

Σε κανένα σημείο της τραγωδίας δεν αναφέρεται ο έρωτας του με τη Γλαύκη, κάτι τέλος πάντων που να δείχνει ένα συναίσθημα μεταξύ τους και αυτό δεν το θεωρώ τυχαίο από τον Ευριπίδη. Πιστεύω ότι όλες οι αρχαίες τραγωδίες πραγματεύονται και την εξουσία.

Ερώτηση 8η: Δημοσιογραφία και συγγραφή. Ποια από τα δύο σας εμπνέουν περισσότερο και γιατί;

Μ.Ρ.: Και τα δύο με εμπνέουν. Για να γράψεις ένα καλό άρθρο χρειάζεται γνώση, έρευνα και οπτική πολυδιάστατη. Η καλή αρθρογραφία δεν χειραγωγεί. Η λογοτεχνία έχει τα παραπάνω αλλά και την φαντασία και τη μυθοπλασία. Έχει τη γλώσσα και το ύφος. Η γλώσσα στη λογοτεχνία δεν αυτονομείται, σκοτώνει, σώζει, λυτρώνει, πονάει· είναι από μόνη της μία ύπαρξη με τη δική της λογική και δεν εκλογικεύει τη ζωή, ακόμη και στις πιο ορθολογιστικές σκέψεις.

Ερώτηση 9η: Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες σας;

Μ.Ρ.: Η αλήθεια του συγγραφέα σε ένα λογοτεχνικό βιβλίο είναι ένα από τα συστατικά του για να δημιουργηθούν συναισθήματα. Εκείνο λοιπόν που θέλω να πω στους αναγνώστες μου, είναι να είναι αυστηροί και δίκαιοι με τη λογοτεχνία. Δεν είναι απλό πράγμα η αλήθεια, εμπεριέχει και σκοτεινιές και αλλοκοτιές, όπως άλλωστε η ανθρώπινη ύπαρξη.

Ερώτηση 10η: Θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για το επόμενο συγγραφικό βήμα σας;

Μ.Ρ.: Βρίσκομαι ήδη στα μισά του επόμενου βιβλίου. Ωστόσο δεν βιάζομαι, παίρνω αποστάσεις γενικότερα από τις εμπνεύσεις. Νομίζω ότι το βήμα μου το έδωσε το πρώτο μου βιβλίο. Οι ιδέες, τα νοήματα και οι μετατοπίσεις των ηρώων αλλά και οι δικές μου, πυροδότησαν άλλες ιδέες. Κοντολογίς θα σας πω ότι παρατηρώ τον πόλεμο, τον έρωτα, το έγκλημα. Κάθε είδους πόλεμο και έγκλημα· και ο έρωτας ανάμεσα, πριν, μετά και ξανά από την αρχή.

Β.Δ.: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε! Εύχομαι κάθε επιτυχία και καλοτάξιδο το βιβλίο σας!!!

Μ.Ρ.: Σας ευχαριστώ κι εγώ από καρδιάς και χαίρομαι που σας γνώρισα. Σας εύχομαι όμορφες αναγνώσεις.

 

 

 

 

 

 

Η Μαρία Ρασσιά γεννήθηκε στον Πειραιά. Έχει σπουδάσει δημοσιογραφία κι έχει εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα. Η συλλογή Η απόλαυση της σκιάς είναι το πρώτο της βιβλίο, ενώ έχουν προηγηθεί δημοσιεύσεις σε ηλεκτρονικά λογοτεχνικά sites αλλά και στην έντυπη συλλογική έκδοση του e-poema, με θέμα την Αθήνα.

(2016) Η απόλαυση της σκιάς, Κέδρος

 

 

 

 

 

Η απόλαυση της σκιάς

Το μεγαλύτερο βάρος στη ζωή είναι να μην έχεις τίποτε να κουβαλήσεις, σκέφτονται οι ήρωες του βιβλίου, που δεν επιθυμούν στην πραγματικότητα να γίνουν ήρωες. Άνθρωποι καθημερινοί, εγκλωβισμένοι στον μικρόκοσμο και στις φοβίες τους. Αργά ή γρήγορα θα σταθούν με βλέμμα αμήχανο απέναντι στη σκιά τους. Θα αναρωτηθούν από τι είναι φτιαγμένη, αλλά οι λέξεις δεν αρκούν να την περιγράψουν. Θα τολμήσουν να κάνουν επιλογές, προσπαθώντας έτσι να αντικρίσουν τα ανομολόγητα, και θα σκεφτούν, χαμογελώντας ειρωνικά, πως ο κόσμος δεν άλλαξε, ούτε θα αλλάξει. Η ανακάλυψη πως τίποτε δε θα φωτίσει τη σκιά τους θα τους δώσει τη δύναμη να απολαύσουν την εύθραυστη ομορφιά μιας αχτίδας φωτός που μπαίνει από τη χαραμάδα.