Κ.Σ.: Δεν είναι ένας αλλά πολλοί, από τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη και τον Μίλαν Κούντερα έως τον Μενέλαο Λουντέμη και τον Χάινριχ Μπέλ, την Σιμόν ντε Μποβουάρ και την Μαργκερίτ Ντυράς, τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες και τον Γκυ ντε Μπομπασάν.Οι αποστάσεις δεν είναι υποχρεωτικά μεγάλες και δύσβατες αλλά αντιθέτως. Δρόμοι που ανοίγονται και μονοπάτια που συναντιούνται με την εναλλαγή εμπειριών, εποχών και τον βηματισμό μας διαφορετικό κάθε φορά.
Ερώτηση 2η: Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;
Κ.Σ.: Σε παιδική ηλικία τους μύθους του Αισώπου, σε εφηβική ηλικία, τον γυάλινο Κώδωνα της Σύλβια Πλάθ, σε ωριμότερη τον Ιούδα του Άμος Όζ και κάθε στιγμή είναι σα να διαβάζω ένα βιβλίο για πρώτη μου φορά, με συγκλονίζει και κοιτώ τον κόσμο από την αρχή ή ενίοτε και από το τέλος του.
Ερώτηση 3η: Τι σας ώθησε να ξεκινήσετε τη συγγραφή;
Κ.Σ.: Υπάρχουν στιγμές που σιωπούμε και υπάρχουν στιγμές που θέλουμε να μιλήσουμε, χωρίς να σημαίνει πως μιλάς μόνο με το στόμα, με γλωσσικούς κώδικες. Στον τόπο και την εποχή που πορευόμαστε πρέπει να ξέρουμε ν΄ακούμε και να βλέπουμε. Όχι μόνο ό,τι φαίνεται, όχι ό,τι κραυγάζει και ακούγεται αλλά κι ό,τι σιωπά, ό,τι λανθάνει κι ό,τι βρίσκεται στην άλλη πλευρά, στο σκοτάδι. Αυτό για να το αναγνωρίσεις ή να το διακρίνεις πρέπει να έχεις θητεύσει στο σκοτάδι και τη σιωπή πριν μιλήσεις αν έχεις πράγματι κάτι να πεις. Νομίζω πως ήρθε η εποχή να αφηγηθώ κι εγώ τις δικές μου ιστορίες να αφηγηθώ ό,τι με σημάδεψε, ό,τι έπρεπε κάποια στιγμή να ειπωθεί.
Ερώτηση 4η: Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας “Στοιχειωμένη Ήπειρος”;
Κ.Σ.: Είναι ένα βιβλίο “δύσκολο”. Είναι αλήθειες που μας στοίχειωσαν και μας στοιχειώνουν, είναι αδικίες και εγκλήματα που δεν βρήκαν τη δικαιοσύνη ποτέ είναι μια μεταφυσική δικαιοσύνη που την επικαλούμαστε συχνά. Είναι ένα βιβλίο τόλμης και θάρρους μιας και οι περισσότερες ιστορίες έχουν πραγματική βάση. Είναι ένα βιβλίο Νεμέσεως έστω και λογοτεχνικής.
Ερώτηση 5η: Πώς σας γεννήθηκε η ιδέα της συγγραφής ιστοριών, οι οποίες είναι βασισμένες στην τοπική παράδοση;
Κ.Σ.: Ασχολούμαι χρόνια με την τοπική παράδοση και έχω μάθει ν΄ακούω ιστορίες και εξομολογήσεις ανθρώπων, αλλά και να διακρίνω τη ρωγμή και την βαρύτητα κάποιων γεγονότων που δεν βγήκαν ποτέ έξω, σε δημόσιο χώρο, δεν καταγγέλθηκαν ποτέ, δεν πήραν το δρόμο που θα έπρεπε ή έμειναν μόνο ως μύθοι και προφορική παράδοση και με λαϊκή καταγραφή. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα αυτή, να συγκεντρώσω και να βγάλω στο φως κάποιες από αυτές τις ιστορίες.
Ερώτηση 6η: Ποια από τις δεκαοχτώ ιστορίες σας είναι η πιο αγαπημένη σας και γιατί;
Κ.Σ.: Υπάρχουν πολλές αγαπημένες, από αγαπημένα πρόσωπα, που πλέον δε βρίσκονται στη ζωή και μου μίλησαν με τη ζωή τους και το θάνατό τους. Η Ματίνα που μου άφησε μια μεγάλη κληρονομιά αγάπης με το βασιλικό, η τραγική φιγούρα του ορφανού Βαγγέλη στη Λαμπρή, τα χρυσά σκουλαρίκια της φίλης που χάθηκε, η τυφλότητα του ψάλτη, η σκάλα της πτώσης και της ανόδου, οι κεραυνοί της βροχή, το πηγάδι,το χρυσό ρολόι...
Ερώτηση 7η: Μας λέτε ότι οι ιστορίες σας είναι εξομολογήσεις προσώπων, και όχι μόνο, που εντάξατε στα κείμενά σας. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για κάποιον να αφουγκραστεί τα συναισθήματα αυτών των ανθρώπων και να τα αποτυπώσει, όσο πιο ακριβή μπορεί, στο χαρτί;
Κ.Σ.: Η λογοτεχνία επειδή ενέχει το μύθο, σου αφήνει ένα μεγάλο περιθώριο, κι εδώ βρίσκεται η μικρή ή η μεγάλη τέχνη του συγγραφέα, να συμπληρώσει τα κενά, την ακρίβεια να την κάνει ανακρίβεια και το αντίστροφο, τον πόνο να τον κάνει αφήγηση, την αδικία ιστορία και τον χρόνο να τον συρρικνώσει στο μέγεθος ενός διηγήματος. Το να διακρίνεις και ν΄ακούς διαφορετικά, όχι μόνο με τ΄αυτιά αλλά και με τη ψυχή, αυτό είναι επίσης η ιδιαίτερη ιδιότητα του κάθε ανθρώπου και το βάθος κάθε συγγραφέα που με τραγική πορεία μπορείς και μόνο να θητεύσεις στον πόνο και τη δυστυχία του άλλου. Ξέρετε ο πόνος του άλλου ειδικά εάν είναι σιωπηλός και αφανής είναι δύσκολο πράγμα και για τους περισσότερους από μας επικίνδυνος ή αδιάφορος. Ο συγγραφέας για να μπεί σ΄αυτόν πρέπει να βουτήξει μέχρι την δική του δυστυχία και πόνο για να βγάλει από εκεί μέσα θησαυρούς . Θα σας εξομολογηθώ πως σε κάποιες από αυτές τις ιστορίες έκλαιγα όταν τις έγραφα μιας και το φορτίο της μνήμης είναι δυσβάσταχτο, κλαίω όταν τις διαβάζω. Δε γράφεις για να επαναπαυτείς αλλά για να ξεβολευτείς.
Ερώτηση 8η: Η Ήπειρος είναι μία περιοχή με πολλές επιρροές και ιστορία. Πιστεύετε ότι κάποτε όλοι μας οφείλουμε να έρθουμε σε επαφή με τέτοιες ιστορίες για να γνωρίσουμε καλύτερα τον τόπο μας;
Κ.Σ.: Η Ήπειρος είναι ένας αρχαίος άπειρος τόπος με τόσο μεγάλη και συχνά τραγική έως αιματοβαμμένη ιστορία που δεν αρκεί μόνο να την συνδέουμε με τις ομορφιές της και τα μνημεία της που είναι ιδιαίτερα πολλά, αλλά και από μια ιστορία που εκτείνεται πριν το βασιλιά Πύρρο, την Αμβρακία, τη Νικόπολη, τη δύναμη της Δωδώνης και φτάνει στις μέρες μας με τις αφηγήσεις πολλών ηπειρωτών συγγραφέων, ερευνητών και ποιητών. Η Ήπειρος είναι η γέφυρα της Ανατολή στη Δύση, της Ασίας στην Ευρώπη και το αντίστροφο. Υπάρχει και ο άλλος πολιτισμός, η νέα μορφή της λαογραφίας που δεν είναι στατική αλλά δυναμική, έχει ένα βάθος που φτάνει σε αρχαίους μύθους και συχνά σε σκοτεινά, ψυχαναλυτικής φύσεως πανανθρώπινα σύμβολα που αγγίζουν το σκοτάδι και τη γέννηση του φωτός. Πιστεύω πως τέτοιες ιστορίες μπορούν να οδηγήσουν πέρα από τη γνώση και σε μια αυτογνωσία που είναι σημαντικότατο σκαλί για τον καθένα μας αλλά και την πρόοδο μιας κοινωνίας που λειτουργεί με βαθιά παμπάλαιους κανόνες, της πατριαρχίας και της παράδοσης. Αυτό δεν είναι αναγκαστικά παραγωγικό και δίκαιο τουλάχιστον. Καιρός πριν καταφέρουμε ν΄αλλάξουμε να το δούμε και να το επεξεργαστούμε.
Ερώτηση 9η: Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες σας;
Κ.Σ.: Στους νέους αναγνώστες μου θα ήθελα να τους πω να διαβάζουν με όλες τους τις αισθήσεις, με όλες τους τις δυνάμεις τις ιστορίες για να δουν τι κρύβεται πίσω από κάθε πλοκή και αφήγηση μιας και υπάρχει μια διακειμενικότητα. Θα τους θυμίσουν ίσως πολλά, ίσως και ιστορίες που άκουσαν από κάποια γιαγιά, παππού ή και μεγαλύτερο άνθρωπο. Δεν θεωρώ αυτές τις ιστορίες μεμονωμένα περιστατικά αλλά επαναλαμβανόμενα με νέο περίβλημα. Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν, οι εποχές ίσως. Ευκαιρία να σκεφτούν και ν΄αρχίσουν και οι ίδιοι την δική τους καταγραφή στη μνήμη που στη νεότητα δεν είναι πάντα εύκολη διαδικασία. Ευκαιρία να διδαχθούμε από τις εμπειρίες και τα λάθη μιας άλλης γενιάς για να μην επαναλάβουμε στερεότυπα και εγγεγραμμένες συμπεριφορές.
Ερώτηση 10η: Θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;
Κ.Σ.: Υπάρχουν ακόμη 18 ιστορίες που περιμένουν να δουν το φως της έκδοσης αλλά μερικές βρίσκονται ακόμη σε συγγραφική “αναμονή” και επεξεργασία. Κάθε μέρα καταγράφω ιστορίες, πλοκές και ανθρώπινες στιγμές που θα πάρουν ή παίρνουν μορφή σε μια μεγαλύτερη πλοκή που είναι νωρίς ακόμη να γίνει ολοκληρωμένο βιβλίο. Η συγγραφή εάν δεν είναι σύγχρονη με το βίωμά μας και την αυθεντικότητά μας, εάν δεν έχει κάτι να πει, πολλές φορές είναι καλό και να σιωπά. Σας ευχαριστώ πολύ.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε! Εύχομαι κάθε επιτυχία και καλοτάξιδο το βιβλίο σας!!!
Η Κατερίνα Σχισµένου γεννήθηκε στην Άρτα το 1970 και µεγάλωσε στο Βερολίνο, την εποχή που το τείχος χώριζε την πόλη. Συνέχισε τις σπουδές της στην ψυχολογία, τη φιλοσοφία, την προσχολική αγωγή, τη γερµανική γλώσσα, καθώς και στην ειδική αγωγή. Για πολλά χρόνια ασχολείται µε τη µετάφραση, την αρθρογραφία στον Τύπο και τα περιοδικά, και τα πολιτιστικά δρώµενα. Η Ήπειρος, που είναι και η πατρίδα της την οποία υπεραγαπά, δίνει πάντοτε πλούσιο υλικό για την καλλιτεχνική ενασχόληση και έκφραση. Ταξιδεύει πολύ, βλέπει και ακούει ακόµα περισσότερο και προσπαθεί να κατανοήσει πολλές φορές αυτό που προσπερνάται ή ακόµα δεν εντοπίζεται µέσω της ρωγµής και της ανίχνευσης.
Στοιχειωμένη Ήπειρος
Ορισµένες κρύβουν ανοµολόγητα µυστικά. Κάποιες πάλι θέλουν να µας προειδοποιήσουν, ενώ σχεδόν πάντα, αφορούν περίεργα, ανεξιχνίαστα αινίγµατα, όπως εκείνη η περίπτωση µε τη φωνή του νεκρού πατέρα ή της Θεάς που προστάτευε τα ευάλωτα παιδιά µπροστά στο σκοτάδι της αβύσσου, ή του αρχαίου θησαυρού της πόλης, ή της γέφυρας που πέφτει από την άδικη πράξη, αλλά και της παράξενης δύναµης του µαντείου του ∆ία στην αρχαία ∆ωδώνη…
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί ένα χρονογράφηµα του σκοτεινού µυστηρίου µιας ολότελα άγνωστης Ηπείρου, που έχει ακόµη πολλά να µας αφηγηθεί και πολλά να φέρει στο φως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου