Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020

Συζητώντας με την Άρτεμις Παπανδρέου

Ερώτηση 1η: Ποιος/α είναι ο/η αγαπημένος/η σας συγγραφέας;

Α.Π.: Από μικρή διάβαζα τους κλασσικούς της Ελληνικής Λογοτεχνίας. Και ευτυχώς είναι μεγάλος ο πλούτος της. Είναι άδικο λοιπόν να ξεχωρίσω μόνο έναν. Με το χέρι στην καρδιά, απαντώντας στην ερώτησή σας, θα πω τον Καζαντζάκη γιατί με μαγεύει η μαεστρία του γραψίματός του!!!


Ερώτηση 2η: Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;

Α.Π.: Το πρώτο βιβλίο που διάβασα; Ωραία ερώτηση! Κάπου, μέσα στα χρόνια κόντευα να το λησμονήσω. Το αναζήτησα σήμερα, που διάβαζα τις ερωτήσεις σας, στη βιβλιοθήκη μου. Στην παιδική λογοτεχνία. Και με χαρά είδα πως υπήρχε πάντα στο ράφι. Λίγο ταλαιπωρημένο από τον χρόνο, λίγο ξεφτισμένο στις άκρες του, μα εκεί, κοντά μου, σιωπηλά όλα αυτά τα χρόνια. Και, απρόσκλητα μου ήρθαν δάκρυα στα μάτια από τη θύμηση. Ήταν δώρο της μητέρας μου να με συντροφεύει στην εγχείρηση αμυγδαλών το καλοκαίρι του 1970. Ήμουν οκτώ χρόνων. «Στα χρόνια του Περικλή» ο τίτλος του, από τις εκδόσεις Άγκυρα, του Γ. Τσουκαλά. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα, τόσο όμορφα δοσμένο, που ακόμη η ανάμνηση της αγωνίας, που μου προκαλούσε η πλοκή του, παραμένει χαραγμένη στη μνήμη μου μαζί με την πληθώρα των γνώσεων που αποκόμισα για την σπουδαία εκείνη περίοδο της Ελληνικής Ιστορίας!! Ένα βιβλίο cross over λογοτεχνίας!


Ερώτηση 3η: Τι σας ώθησε να ξεκινήσετε τη συγγραφή;

Α.Π.: Νομίζω πως απλά συντονίστηκε πια ο χρόνος για να μετατοπιστούν τα κυβάκια του μυαλού μου και να ανοίξει το παραθύρι μου στη συγγραφή. Ένα παραθύρι που είχε κλείσει χρόνια πολλά πίσω στο χρόνο, καθώς φροντίδες και άγχη επιβίωσης είχαν τραβήξει βαριά την κουρτίνα τους και είχαν κρατήσει μακριά μου αυτή την χαρά της δημιουργίας, που μου δόθηκε σαν χάρισμα με την γέννησή μου. Μέσα στο DNA μου κυλά η λογοτεχνία, η συγγραφή, δώρο του πατέρα μου με την αγάπη του. Ένα δώρο που το χαιρόμουν σαν παιδί, γράφοντας διηγηματάκια και εκθέσεις που έχαιραν του επαίνου των καθηγητών μου. Ένα χάρισμα που παρέμεινε στην ομίχλη για πολλά - πολλά χρόνια ώσπου τελείως τυχαία, μέσα από την προτροπή ενός ζωγράφου, κάτι ωραίο σκάρωσε το μυαλό μου στο βιβλίο επισκεπτών μιας έκθεσης ζωγραφικής. Ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα της εξελικτικής πορείας μου στη συγγραφή.


Ερώτηση 4η: Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας “Ίσκιοι στο φως”;

Α.Π.: Το νέο μου βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μ. Σιδέρη, είναι ένας ύμνος στη γυναίκα. Στη γυναικεία δύναμη!! Είναι ένα βιβλίο ρεαλιστικό, αλλά με έντονο το στοιχείο της αισιοδοξίας μέσα του. Αποτελεί μια προτροπή για μίμηση σε όποιες βιώνουν σκιές και δεν τολμούν… Ένα βιβλίο καθηλωτικό από την πρώτη ως την τελευταία του σελίδα, όπου η ηρωίδα του ταξιδεύει για το φως περνώντας όμως μέσα από το σκοτάδι.
Ανάμεικτα τα συναισθήματα της αγωνίας, του φόβου, της αγάπης, του έρωτα, της προσδοκίας, που τυλίγουν τους ήρωες και κατά ένα μαγικό τρόπο μεταφέρονται μέσα από τα μάτια που διαβάζουν στην επιδερμίδα που ριγεί, στην ψυχή που σφίγγεται, στο χαμόγελο αλλά και στο δάκρυ. Οι εικόνες που ξετυλίγονται πάμπολλες, δημιουργούν κινηματογραφικές περιγραφές στον νου του αναγνώστη και μηνύματα διοχετεύονται έντεχνα μέσα από τις γραμμές του κειμένου αγγίζοντας τόσο την γυναίκα, όσο και τον άνδρα αναγνώστη. Όσο για το τέλος, αυτό είναι αναπάντεχο…


Ερώτηση 5η: Η Μελίνα θα ξεχάσει τα όνειρά της μπροστά στα θέλω της μητέρας της ενώ ο πατέρας της θα είναι απλός θεατής των γεγονότων. Γιατί, συνήθως οι μητέρες, εξανάγκασαν, κυρίως τα παλαιότερα χρόνια, τις κόρες τους να ακολουθούν τις δικές τους αποφάσεις και δεν τις άφηναν ελεύθερες να αποφασίσουν τη δική τους διαδρομή;

Α.Π.: Την παλιότερη εποχή ήταν κατάρα να γεννηθεί κάποιος κορίτσι, γυναίκα. Ήταν υποταγμένη στις προσταγές των γονιών, των μεγαλύτερων αδερφών. Στην Ελλάδα υπήρχαν τόποι όπου οι γυναίκες μάνες έκαναν κουμάντο, κυρίως εκεί όπου οι άνδρες απουσίαζαν για καιρό, όπως στα νησιά μας, και τόποι όπου ο αρχηγός της φαμίλιας ήταν ο πατέρας και η μάνα δεν είχε λόγο. Υπήρχαν βέβαια και οι περιπτώσεις των δυναμικών γυναικών που κατείχαν τα ηνία της ηγεσίας του σπιτιού παρόντος του συζύγου.
Στην περίπτωση της μητριαρχίας η μάνα γινόταν πιο σκληρή κι από πέτρα, προκειμένου η κόρη της ν’ αναγκαστεί να πειθαρχήσει στις βουλές της. Μια καλή παντρειά με αταίριαστο σύζυγο, που θα της εξασφάλιζε όμως τα προς το ζην δια βίου, ήταν μια από τις συχνότερες των περιπτώσεων.
Ίσως από την πίεση του βάρους της οικογένειας, από την λαχτάρα, έστω και με λάθος τρόπο, να δει το παιδί της αποκατεστημένο. Ίσως η πίεση των δικών τους λαθών, των δικών τους ανασφαλειών οδηγούσαν αυτές τις μάνες να αποφασίζουν για τις κόρες τους χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τα δικά τους θέλω. Το αποτέλεσμα ήταν πολλά δυστυχισμένα κορίτσια να οδηγούνται στην εκκλησιά με λάθος ανθρώπους…


Ερώτηση 6η: Η Μελίνα θα βιώσει την απόλυτη κακοποίηση από την πρώτη μέρα του γάμου της. Οι γυναίκες που βιώνουν βία δύσκολα φεύγουν από τη σχέση αυτή. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;

Α.Π.: Οι γυναίκες που βιώνουν κακοποίηση είναι άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Δεν πιστεύουν στον εαυτό τους, όχι γιατί αυτές το επέλεξαν, αλλά γιατί έτσι χειραγωγήθηκαν να κάνουν. Πρόκειται για μια «φόρμουλα» που ακολουθούν κάποιοι άνδρες, δεσποτικοί, οι οποίοι ασκούν εξουσία πάνω τους. Μπερδεύουν το μυαλό τους μέσα από μια ψευδαίσθηση αγάπης που τους προσφέρουν, αναμεμειγμένη όμως με φόβο, υποτάσσοντάς τες με τον χρόνο σε μια αρρωστημένη λογική, χάνοντας σιγά- σιγά κάθε ίχνος περηφάνιας, κάθε διάθεση να πολεμήσουν για το αυτονόητο. Συνήθως είναι χαμηλών τόνων άνθρωποι, ευαίσθητες, δοτικές, που μέσα από τον χειρισμό που υφίστανται θεωρούν πως τελικά αυτές έχουν το λάθος στη σχέση, αυτές φταίνε για τα δεινά τους και αφήνονται στο χρόνο να γίνει δεσμοφύλακας σ’ ένα γάμο που τους οδηγεί στην κατακρήμνιση της αξιοπρέπειάς τους, στην υποταγή στη λάθος λογική της ουσιαστικής υποδούλωσής τους στον άνδρα δυνάστη. Ο φόβος είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος του άνδρα σ’ αυτή την κατάσταση και ο τρόμος που έχει εγκατασταθεί μέσα στα φυλλοκάρδια της γυναίκας από την βία που υφίσταται, ψυχολογική, σωματική ή πολύ περισσότερο, συνδυασμός και των δυο.


Ερώτηση 7η: Η φυγή είναι η μόνη σωτηρία της Μελίνας. Αλλά το παρελθόν και οι φόβοι την κυνηγάνε και στη μετέπειτα ζωή της. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να “ξεμπλέξει” κάποιος με το παρελθόν του;

Α.Π.: Είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις γυναίκες που βιώνουν τέτοιες σκιώδεις καταστάσεις ν’ αλλάξουν την ζωή τους άρδην. Και είναι δύσκολο γιατί τους έχει γίνει πλύση εγκεφάλου πως δεν αξίζουν, πως μακριά από τον σύντροφό τους θα χαθούν, πως χάρη σε κείνον υπάρχουν, κυριολεκτικά. Είναι η αυτοεκτίμηση που έχει σβήσει έντεχνα από το λεξιλόγιό τους. Είναι ο φόβος ή μάλλον καλύτερα ο τρόμος που θολώνει την κρίση τους, που καλύπτει κάθε ικμάδα της περηφάνιας και της αξιοπρέπειάς τους. Είναι ο πόνος στην ψυχή ή στο σώμα που δρα ανασταλτικά στην όποια επανάσταση ανεξαρτησίας.
Το μεγάλο βήμα είναι να το πάρει απόφαση η όποια γυναίκα πως δεν αξίζει να βιώνει τέτοιες καταστάσεις. Όταν σκύψει μέσα της, κάνει διάλογο με τον εαυτό της και αποφασίσει πως πρέπει να προχωρήσει με τη ζωή της. Είναι ένα βήμα δύσκολο ίσως και επίπονο. Όμως είναι η αρχή. Πρέπει να ξέρει πως θα έχει να παλέψει. Πόλεμο θα κάνει. Μάχες θα δώσει. Θα γεμίσει πληγές. Μόνο που με την κάθε επούλωση θα έχει κερδίσει πίσω κι ένα κομμάτι του εαυτού της. Θα νιώθει όλο και πιο δυνατή. Άλλωστε στη σημερινή εποχή μια γυναίκα που θα αναγκαστεί να δραπετεύσει από τα σκοτάδια της, να το ξέρει, πως δεν είναι πια μόνη. Το κράτος έχει φροντίσει, έχει μεριμνήσει για κείνη και τα τυχόν παιδιά της. Η Αστυνομία και η Εισαγγελία είναι κοντά της. Οι Δήμοι με τις Δομές φιλοξενίας είναι δίπλα της να την συντρέξουν στην αρχή, να την συνδράμουν υλικά, ηθικά και νομικά. Η Ελληνική Μέριμνα είναι κοντά της για συμβουλευτική υποστήριξη. Φτάνει αυτή να το πάρει απόφαση και να μιλήσει. Σ’ ένα καλό φίλο. Στις Αρχές. Μην ντραπεί να το κάνει. Η κακοποίηση δεν έχει ταμπού. Μπορεί να συμβαίνει σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, σε εγγράμματους και μη. Γιατί, στην τελική, η ζωή που μας χαρίστηκε είναι μια ευλογία. Είναι κρίμα να την σκορπάμε μέσα στη μιζέρια και το σκοτάδι… Και γιατί είναι όμορφο να κάνουμε όνειρα! Αυτά δίνουν το χρώμα στη ζωή!!!


Ερώτηση 8η: Ο έρωτας και η αληθινή αγάπη, γονική ή συντροφική, παίζουν πρωτεύων ρόλο στην ιστορία του βιβλίου σας. Ποια είναι η άποψή σας για αυτά και τον ρόλο τους στην αληθινή ζωή;

Α.Π.: Επειδή πιστεύω πως η αγάπη σε όλες της τις εκφάνσεις παίζει πρωταρχικό και καθοριστικό ρόλο στην πορεία της ζωής του καθενός μας, γι αυτό και δημιούργησα αυτή την ιστορία, για να καταδείξω ακριβώς αυτό. Η αγάπη έχει τεράστια δύναμη στην συμβολή της δημιουργίας χαρακτήρων. Ξέρετε οι άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι από ένα εύπλαστο υλικό, κάτι σαν ζυμάρι, και δεν εννοώ τη σάρκα μα την ψυχή. Η αγάπη λοιπόν και ο τρόπος που θα αγγίξει τις χορδές της ψυχής μας από την τρυφερή ηλικία και μετέπειτα, είναι αυτή που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην πορεία μας ως άνθρωποι.
Όσο για τον έρωτα, θαρρώ, είναι αυτός που δίνει ξανά δύναμη στα φτερά που έχουν τσακιστεί. Είναι κείνος που λειαίνει τις οξείες γωνίες που σμίλεψε ο φόβος στην ψυχή. Το θύμα νιώθει τη σιγουριά της αγάπης και ξεδιπλώνεται στη ζωή. Την βλέπει γεμάτη χρώματα, όπως είναι, και όχι μουντή και γεμάτη σκιές. Είναι βάλσαμο στην ψυχή που πονά, γαλήνη στην επιδερμίδα που ηρεμεί. Γεννά μόνο όμορφα συναισθήματα. Και μια γυναίκα που έχει υποφέρει από κακοποίηση και έχει κατορθώσει να σηκώσει ξανά το ανάστημά της, με τον έρωτα μοιάζει ν’ απογειώνει τη ζωή της σε ουράνια σφαίρα. Γιατί ο έρωτας είναι γιορτή της καρδιάς, χαρά των ματιών, άνοιξη του κορμιού που ξαναγεννιέται από ύπνο βαθύ…


Ερώτηση 9η: Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες σας;

Α.Π.: Αυτό το βιβλίο, οι «Ίσκιοι στο φως» δεν γράφηκε απλά για να περάσει ο αναγνώστης κάποιες ώρες ή μέρες ευχάριστα μαζί του. Δεν γράφηκε μόνο για να του προσφέρει ένα ακόμη λογοτεχνικό ανάγνωσμα. Αναζητούσα πέρα απ’ όλα αυτά να περάσω μέσα από το κείμενο μηνύματα στον όποιο παραλήπτη. Σαν Γραμματέας της Ελληνικής Μέριμνας Βόλου, ενός Σωματείου που συνδράμει την κακοποιημένη γυναίκα, την μάνα και το παιδί σε κίνδυνο, ήθελα να γράψω μια ιστορία που να αφυπνίζει ναρκωμένες συνειδήσεις, μα να μην δημιουργεί μιζέρια λόγω του δύσκολου θέματός του, αλλά αντίθετα, ψυχική ανάταση και ευφορία. Να δημιουργεί μια σπίθα ελπίδας σε όσες βιώνουν ίσκιους αλλά δεν τολμούν…
Τα όνειρά μας ζουν πάντα μέσα μας. Έχουμε λοιπόν δικαίωμα στο ξαστέρωμά τους… Έχουμε δικαίωμα να κοιτάξουμε ψηλά, στον ήλιο, και να χαμογελάσουμε! Έχουμε δικαίωμα να ονειρευτούμε με ανοιχτά τα μάτια!!!
Γιατί τα όνειρά μας δεν είναι πουλιά να πετάξουν μακριά μας….(moto του βιβλίου)


Ερώτηση 10η: Θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;

Α.Π.: Μια ακόμη πολυσέλιδη ιστορία έχει αρχίσει να υφαίνει τον ιστό της στο μυαλό μου από τον χειμώνα, από τον εγκλεισμό μας. Πρόκειται για ένα εγχείρημα απαιτητικό αφού κινείται σε συγκεκριμένα ιστορικά πλαίσια και χρειάζεται πολύ διάβασμα ώστε να μπορέσω να εντάξω τις μικρές ιστορίες των ηρώων μου στην μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας μας. Ένα βιβλίο που μου κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον, καθώς το διαβάζω κάθε φορά που τελειώνω ένα κεφάλαιο. Άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, οι ήρωες του, που έζησαν σε πέτρινα χρόνια μιας Ελλάδας που μάτωνε και σπαρασσόταν από συμφέροντα ξένων που την διαφέντευαν, από πολιτικές αναταραχές, από φίμωση του λόγου και των ιδεών… Ένα ακόμη βιβλίο που ευελπιστώ να το έχω έτοιμο στα τέλη της επόμενης άνοιξης.


Β.Δ.: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε! Εύχομαι κάθε επιτυχία και καλοτάξιδα τα βιβλία σας!!!

Α.Π.: Εγώ σας ευχαριστώ θερμά για το βήμα που μου δώσατε!! Κάθε επιτυχία, εύχομαι, και σε σας!!





Η Άρτεμις Παπανδρέου γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Βόλο. Έζησε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια σε μια οικογένεια που της εμφύσησε την αγάπη για τα γράμματα, την εντιμότητα και το δίκαιο. Η αγάπη για τη συγγραφή συνυπήρχε με την αρχή της ζωής της, αφού κατάγεται από λογοτεχνική οικογένεια. Στόχος της ήταν το Πανεπιστήμιο αφού, εκτός από την πρόοδό της, οι εκθέσεις της πάντα διακρίνονταν για το ύφος και τον λόγο τους. Όμως, ο έρωτας την κράτησε πίσω, καθώς ο γάμος και το πρώτο παιδί ήρθαν νωρίς. Έτσι οι περγαμηνές και τα πτυχία έμειναν ανεκπλήρωτες επιθυμίες στο πίσω μέρος του μυαλού της.
Σήμερα εργάζεται στην πόλη του Βόλου, στην τεχνική εταιρεία που έχουν ιδρύσει, από κοινού, με τον σύζυγό της και μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στα γραφεία, στις τεχνικές υπηρεσίες, στην αγάπη των παιδιών και των δυο μικρών εγγονιών της, αλλά και στη συγγραφή μυθιστορημάτων. Από τον Μάρτη του 2018 δραστηριοποιείται ως Γραμματέας του φιλανθρωπικού Σωματείου «Ελληνική Μέριμνα Βόλου» που αποτελεί καταφύγιο για την κακοποιημένη γυναίκα, τη μάνα και το παιδί σε κίνδυνο.





Ίσκιοι στο φως
Ο φόβος της σκιάς του την είχε γραπώσει στα νύχια του. Η λογική της, στην αρχή, αντιστεκόταν σθεναρά. Όμως η αντίδραση έγινε θυμός, ο θυμός ενοχή και η ενοχή απόγνωση που θόλωσε το βλέμμα. Η απελπισία είχε τυλίξει γύρω της ένα μαύρο σεντόνι και στραγγάλιζε κάθε κύτταρο του μυαλού της. Μα, μέσα της, η ψυχή σάλπιζε ελευθερία. Μια απόλυτη στιγμή παράνοιας την έφερε αντιμέτωπη με την ψυχρή ανάσα του θανάτου. Το επεδίωξε. Τότε, όμως, η ζωή όρισε τους δείχτες του ρολογιού της να κινηθούν αντίστροφα. Μηδένισε το κοντέρ της. Και πήρε να μετρά από την αρχή. Με καινούργια νήματα στον αργαλειό της, με νέα υφάδια και στημόνια ξεκίνησε να υφαίνει όνειρα, να υφαίνει χαρά, έρωτα, δημιουργία… Ξεκίνησε να τη ντύνει, επιτέλους, με χρώματα…
Οι ίσκιοι που την κυνηγούν, όμως, θ’ αφήσουν την ψυχή της να λιαστεί στο φως; Ή μήπως θα γίνουν χειρότεροι κι από εφιάλτες;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου