Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2017

Κριτική Βιβλίου “Το μουσείο των αποξηραμένων συναισθημάτων” του Θοδωρή Κούκια

Όταν έπεσα πάνω στο συγκεκριμένο βιβλίο αναρωτήθηκα γιατί ένας τέτοιος τίτλος. Υπάρχουν αποξηραμένα συναισθήματα; Ακόμα και το εξώφυλλο σε παραπέμπει στον τίτλο του βιβλίου. Και έτσι γεννήθηκε η περιέργεια να το πιάσω στα χέρια μου και να το ξεφυλλίσω. Όχι με έναν φευγαλέο τρόπο αλλά μπαίνοντας μέσα στο νόημα του μυθιστορήματος.
Η ιστορία μας τοποθετείται σε μία επαρχιακή πόλη της Βόρειας Ελλάδας και στις τάξεις των σχολείων. Η μετάβαση από την τρίτη γυμνασίου στο διπλανό κτήριο της πρώτης λυκείου είναι γεγονός. Τρόμος, δέος, περιέργεια, νέες παρέες, νέα πηγαδάκια και γνωριμίες είναι η απαρχή για το νέο βήμα της Νεφέλης και των φίλων της, Ίωνα και Αντέλα. Κάθε προσωπικότητα και ένας διαφορετικός, ξεχωριστός και ιδαίτερος άνθρωπος. Η Νεφέλη και οι φίλοι της δεν δέχονται της αμέριστης αποδοχής από τους υπόλοιπους συμμαθητές τους. Ο λόγος; Οι οικογένειές τους και οι ίδιοι. Φυσικά δεν λείπει από το μοτίβο του βιβλίου και η κουτσομπόλα της γειτονιάς, από την οποία η μητέρα της Νεφέλης, Λίνα, θα μάθει γιατί είναι αποκομμένοι από όλη την κοινωνία.
Η Λίνα, λοιπόν επιβάλλοντας τα πρόστιμα στους κατοίκους της πόλης για την ανοικοδόμηση της νέας Ελλάδας θα βρεθεί στο στόχαστρο όπως και η κόρη της το ίδιο. Αλλά και οι οικογένειες του Ίωνα και της Αντέλας το ίδιο. Οι λόγοι; Αστήρικτοι και με μοναδικό σημείο επαφής τη διαφορετικότητα από τους υπολοίπους.
Έτσι ο Ίωνας, λόγω του συνδρόμου Άσπεργκερ, γνωστό ως “αυτισμός”, θα γίνει το θύμα των δυνατών. Παρόλα αυτά πρόκειται για έναν πανέξυπνο έφηβο που λατρεύει τη χημεία, την αστροφυσική και τη μυθολογία. Μέσα από κάθε όνομα προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις συλλαβές τους με χημικά στοιχεία. Για παράδειγμα η Νεφέλη αποκωδικοποιείται από τον Ίωνα ως Ne Fe Li, δηλαδή Νέον – Σίδηρος – Λίθιο. Η Αντέλα από την άλλη λόγω της καταγωγής της θεωρείται πως η μητέρας της είναι αμφιβόλου ηθικής και αξίας. Και μόνο αυτό φτάνει για στιγματιστεί ως άνθρωπος.
Η Νεφέλη όσο περνάει ο χρόνος και ο καιρός βυθίζεται σε έναν κόσμο σκοτεινό και αυτοκαταστροφικό. Ο λόγος; Οι γονείς της χωρίζουν και ο πατέρας της, Λούις, αποφασίζει εν μέσει κρίσης να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να επιστρέψει στη γενέτειρά του χώρα, την Ισπανία. Έτσι η Νεφέλη, ζει και μεγαλώνει σε ένα σπίτι όπου και οι δύο ρόλοι των γονέων είναι απόντες. Και κάπου εκεί χάνει την αυτοκυριαρχία της, την αυτοεκτίμησή της και την εμπιστοσύνη της στον ίδιο της τον εαυτό. Αυτομαστιγώνεται μέσα στην εφηβική της κατάθλιψη, αυτοτραυματίζοντας ψυχικά και σωματικά την ίδια χωρίς ενδοιασμούς και με ανελέητους ρυθμούς. Και ενώ ο πάτος συνεχίζεται φαίνεται πως τίποτα δεν έχει χαθεί. Το ταρακούνημα που δέχεται από τον Ίωνα και από μία καθηγήτριά της θα σταθούν αρκετά για να καταφέρει να ορθοποδήσει.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό βιβλίο, όπου το δεύτερο μισό του βιβλίου εξυψώνεται σε ένα εξαιρετικής μορφής δημιούργημα. Ο συγγραφέας καταφέρνει μέσα από την ιστορία και με ιδιαίτερη ευαισθησία και ανθρωπιά να ξεδιπλώσει τα νοήματα που θέλει να βγάλει στον αναγνώστη. Η εφηβεία από μόνη της είναι σκληρή και με πολλές ψυχολογικές μεταπτώσεις. Αρκετές φορές στον εσωτερικό κόσμο ενός εφήβου έχει μερίδιο ευθύνης εκτός από τον ίδιο, τόσο η οικογένειά του, άλλοτε ως στήριγμα και άλλοτε με την ανύπαρκη μορφή της, όσο και το σχολικό περιβάλλον υπό την μορφή των καθηγητών, οι οποίοι πολλές φορές ανέχονται τις στάσεις κάποιων παιδιών – νταήδων, οι οποίοι για να δείξουν την υπροχή τους επιτίθενται σε άτομα κατώτερα από αυτούς μέσω του bullying, ελαφρά την καρδία και φέροντας παρωπίδες στα αυτιά τους γιατί δεν επιθυμούν να πάνε ενάντια σε κάποιους ισχυρούς κοινωνικά ανθρώπους.
Και όλα αυτά, πολλές φορές μέσω των κοινωνικών μέσων δικτύωσης, όπου υπάρχουν φορές που δημιουργούν προβλήματα στις συνομιλίες με τον απέναντί τους, αφού δεν γνωρίζουν ποιος μπορεί να κρύβεται πίσω από έναν υπολογιστή ή ακόμα και ανεβάζοντας βίντεο ή υβριστικές αναρτήσεις για τον συμμαθητή τους. Όλα αυτά λοιπόν παίρνουν σάρκα και οστά μέσω της ιστορίας του βιβλίωου και βλέπουμε άλλοτε τα θύματα να γίνονται θύτες με σκοπό την απόδοση της δικαιοσύνης, η οποία συχνά είναι ανύπαρκη λόγω κάποιων κοινωνικών στερεοτύπων που δημιουργούνται.
Διαβάζοντας λοιπόν αυτό το βιβλίο, θεωρώ πως είναι απαραίτητο να διαβαστεί από κάθε έφηβο αλλά και γονέα. Στη μεν πρώτη περίπτωση για να κατανοήσουν πως το bullying δεν πρέπει να υφίσταται αλλά και όσοι το βλέπουν να συμβαίνει είτε είναι παρόντες είτε είναι προς αυτούς θα πρέπει να το πουν και να το συζητήσουν με τους γονείς τους και τους καθηγητές τους. Στη δε δεύτερη περίπτωση γιατί μέσω αυτού του βιβλίου θα γίνουν καλύτεροι γονείς διαβάζοντας τα σημάδια του παιδιού τους και της απεγνωσμένης φημωμένης κραυγής τους αλλά και κατανοώντας καλύτερα την ψυχοσύνθεση των εφήβων.




Βασιλική Διαμάντη
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου