Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2018

Κριτική Βιβλίου “Οι κρίκοι της πόλης” της Χρυσούλας Μελισσά – Χαλικιοπούλου


Είναι από τις λίγες φορές που δεν θα προβώ στην ανάλυση της ιστορίας του βιβλίου. Το μόνο που θα πω είναι ότι αποτελείται από πέντε οικογένειες. Κάθε οικογένεια τραβάει τον δικό της γολγοθά.
Οι κρίκοι της πόλης είναι απλοί και καθημερινοί άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας. Άνθρωποι με βίους παράλληλους, οι οποίοι ορισμένες φορές τέμνονται.
Η γραφή είναι μεστή, ανθρώπινη, λυρική και κάποιες φορές αποκτά μία ιδιαίτερη και μελαγχολικά ποιητική χροιά. Η συγγραφέας Χρυσούλα Μελισσά – Χαλικιοπούλου, μέσω της ιδιότητας της ψυχολόγου που κατέχει, κάνει μία επιτηδευμένη σκιαγράφηση των χαρακτήρων του βιβλίου της, ίσως γιατί ήθελε να ήταν πολύ προσεχτική στα μηνύματα, τα οποία επιθυμούσε να περάσει και αποτελούν μέρη της κορωνίδας της ανθρώπινης ψυχής.
Κάθε κεφάλαιο και μία οικογένεια με τα προβλήματά της, τις ανησυχίες της, τους χαρακτήρες της και τον τρόπο σκέψης τους. Αν μου ζητούσαν να διαλέξω έναν ήρωα ως τον πιο αγαπημένο μου δεν θα μπορούσα να το κάνω. Ίσως να είναι η μόνη φορά που δεν δύναμαι να το κάνω. Ο λόγος; Τους αγάπησα όλους χωριστά. Γιατί όλοι είχαν κάτι οικείο να μου προσφέρουν. Σας παρουσιάζω κάποιους.
Ο Φώτης Μελετίου προσπαθούσε να διεισδύσει στον εσωτερικό κόσμο των ανθρώπων που είχε απέναντί του. Και στο τέλος διαπίστωσε ότι ήταν απλώς άνθρωπος. Παρά τις γνώσεις του και τα πτυχία του υπήρξαν στιγμές που αποτύγχανε. Κατάλαβε πράγματα που πολλοί βλέπουν αλλά δεν επιθυμούν να τα κατανοήσουν. Αντιθέτως, σιωπούν και συνεχίζουν να εθελοτυφλούν.
Η Πουλχερία Φωκά είναι ίσως το πιο αξιαγάπητο πλάσμα από όλες τις ιστορίες. Τρωτή, ευαίσθητη, ανθρώπινη, η φίλη που θα ήθελε κάθε άνθρωπος να έχει δίπλα του, η αδερφή που θα αποζητούσε, η μητέρα που θα επιθυμούσε κάθε παιδί, λάτρης των βιβλίων. Τα προσωπικά της προβλήματα δεν την εμπόδιζαν να βοηθάει τους πάντες –με ένα ζηλευτό και ιδιαίτερο πάθος– και να γίνει ένας φάρος – οδηγός για τη ζωή των συνανθρώπων της.
Τέλος, το ζευγάρι, Λουκάς και Πέρσα, δύο άνθρωποι τόσο αντίθετοι μεταξύ τους και με διαφορετικά βιώματα στην παιδική τους ηλικία. Κατόρθωσαν να αγαπηθούν, να χτίσουν τα θεμέλια μιας όμορφης οικογένειας, να συμπληρώσει ο ένας τα κενά του άλλου και να παραμείνουν ερωτευμένοι παρά τις δυσκολίες και τις τρικλοποδιές που συνάντησαν στη ζωή τους.
Τα μηνύματα που απορρέουν από τις ζωές αυτών των τόσο ιδιαίτερων και διαφορετικών ανθρώπων είναι ποικίλα. Η προσφορά, η αυτοθυσία, η βοήθεια προς τον συνάνθρωπό μας χωρίς ανταπόδοση είναι γεγονότα που δείχνουν το μεγαλείο της ανθρωπιάς και της αγάπης.
Παράλληλα ξεδιπλώνονται έντονα κοινωνικά ζητήματα όπως είναι η χρήση απαγορευμένων ουσιών π.χ. τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Ο αγώνας είναι δύσκολος και σκοτεινός. Η επιβίωση ακροβατεί στη λεπτή κλωστή που χωρίζει τη ζωή από τον θάνατο. Τα συμβάντα δυσκολεύουν την κρίση των ανθρώπων και η απογοήτευση προς τον εαυτό τους δυσχεραίνει την ήδη καταβεβλημένη τους κατάσταση. Ο αέναος αγώνας νου και ψυχής, σώματος και λόγου ύπαρξης, τους βυθίζει σε μονοπάτια χωρίς λύτρωση, με οδηγό το σκοτάδι. Και αν ένα φως αχνοφέγγει, είναι αρκετά μακριά για να τους οδηγήσει στην έξοδο και στην αλήθεια. Η λύτρωση επέρχεται μετά από μια κατάδυση ψυχής. Και τότε βλέπουν τα γεγονότα με αντικειμενικότητα, δίχως τις μάσκες που κρύβουν τα αληθινά πρόσωπα του οικείου περιβάλλοντός τους. Ακόμα κι αν χρειαστεί να απομυθοποιήσουν ανθρώπους που είχαν ως πρότυπα. Η προδοσία του φιλικού ή του άμεσα συγγενικού περιβάλλοντος απαιτεί ψυχική δύναμη και κουράγιο έως ότου βρεθεί τρόπος να ξεπεραστεί στις δαιδαλώδεις διαδρομές αυτών των σχέσεων.
Η ευαισθησία της συγγραφέως δεν μένει εδώ αλλά μας δείχνει και το θέμα της αναπηρίας, το οποίο θίγεται με πολύ γλυκό και όμορφο τρόπο χωρίς να γίνεται μελό. Ακόμα, και η απώλεια ενός δικού μας ανθρώπου, η οποία ξετυλίγεται με σεβασμό. Ο πόνος είναι διάχυτος, σαν να φεύγει ένα κομμάτι του εαυτού μας αλλά οφείλουμε να συνεχίσουμε τον δικό μας δρόμο. Και κάπου εκεί αποκτά το λιθαράκι της η πίστη και η θρησκεία, τα βάλσαμα της ζωή μας, η δύναμη που αναζητάμε για να συνεχίσουμε τον αγώνα μας. Η αντιμετώπιση αυτών των γεγονότων χρειάζεται πολλή δύναμη και κουράγιο. Και τότε καταλαβαίνουμε ότι είμαστε περισσότερο δυνατοί από όσο νομίζουμε.
Όλα αυτά τα μηνύματα μου έδειξαν τη ματαιότητα των πραγμάτων και την ουσιαστικότητα των συναισθημάτων. Πρόκειται για ένα από τα πιο ουσιαστικά ψυχογραφήματα που μας προσφέρει η σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία μέσα από τη γραφή της Χρυσούλας Μελισσά – Χαλικιοπούλου. Ο χρόνος ανάγνωσης ήταν μακρύς αλλά όχι κουραστικός. Όφειλα να το διαβάσω αργά, ώστε να κατανοήσω τα μύχια της ψυχής των ηρώων. Άλλωστε, κάθε πόνημα με δυνατή πλοκή χρειάζεται τον χρόνο του. Γιατί, πέραν των συναισθημάτων, των προβληματισμών και των μηνυμάτων αναζήτησα μαζί με τη συγγραφέα τα βαθύτερα αίτια και κίνητρα που διαμόρφωσαν τον εσωτερικό κόσμο των πρωταγωνιστών της.






Βασιλική Διαμάντη 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου