Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

Κριτική Βιβλίου “Η σκιά του Κυβερνήτη” του Άρη Σφακιανάκη


Ο Πέτρος Σκοτεινός είναι ο προσωπικός σωματοφύλακας του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος, που γίνεται η σκιά του σε κάθε του βήμα. Μέσα από τις αφηγήσεις του γνωρίζουμε τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον αγώνα του, το πώς ήρθε στην Ελλάδα, τα λάθη του και τις ορθές επιλογές του και την κατάσταση που επικρατούσε εκείνα τα χρόνια μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς υπό τον τουρκικό ζυγό.
Ο Καποδίστριας έρχεται στην Ελλάδα για να φέρει εις πέρας την αποστολή του, η οποία δεν είναι άλλη από την ανόρθωση και ανοικοδόμηση του ελληνικού κράτους. Οι Μεγάλες Δυνάμεις εγκρίνουν το θέλω των ανθρώπων για να αναλάβει ο Καποδίστριας αυτό το τεράστιο έργο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δε θα βρει στο διάβα του αρκετές τρικλοποδιές από κάποιους ισχυρούς ανθρώπους της Ευρώπης. Τα συμφέροντα είναι πολλά και οι θέσεις αλλάζουν εν μία νυκτί σύμφωνα με τους σκοπούς που θέλουν ορισμένες χώρες να επιτύχουν στο γεωστρατηγικό φιλέτο που κατέχει αυτή η μικρή χώρα.
Ο συγγραφέας, Άρης Σφακιανάκης, συνθέτει μία ιστορία βασιζόμενη στην ιστορία αυτού του τόπου. Αναδεικνύει ανθρώπους, καταδεικνύει καταστάσεις, εξιστορεί τους εμφύλιους σπαραγμούς που λαμβάνουν χώρα στο νεοσύστατο αυτό κράτος, τους κοτζαμπάσηδες, τους καραβοκυραίους και όσους τάχθηκαν κατά την τουρκοκρατία υπέρ των Τούρκων αποκτώντας ισχύ, χρήμα, εξουσία εις βάρος του απλού λαού που δεινοπαθούσε και ασφυκτιούσε κάτω από τον τουρκικό ζυγό και τους δυσβάσταχτους φόρους που καλούνταν να πληρώσει είτε αυτοί ερχόντουσαν από τους συμπατριώτες τους είτε από τους κατακτητές.
Τα χρόνια αυτά γράφονται στα μαύρα κιτάπια της ιστορίας μας και οι περισσότεροι, ακόμα και σήμερα, αποστρέφουν τους οφθαλμούς τους άλλοι εθελοτυφλώντας και άλλοι μη ερευνώντας τα γεγονότα. Υπάρχουν άνθρωποι που αγνοούν ακόμα και την ύπαρξη του Ιωάννη Καποδίστρια. Όπως λένε: λαός που δεν γνωρίζει την ιστορία του είναι επιρρεπής στο να κάνει τα ίδια λάθη ξανά και ξανά. Αυτό το έχουμε δει να ισχύει στο πέρασμα των χρόνων ακόμα και κοντινών χρονικών περιόδων γιατί ποτέ δε διδαχθήκαμε από τα λάθη μας.
Έρχεται, όμως, ο συγγραφέας να γνωστοποιήσει σε όλους τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον χαρακτήρα του, τις πράξεις του –λανθασμένες ή μη–, την προσφορά του στην ιστορία και την αυτοθυσία του –κυρίως σε προσωπικό επίπεδο. Άφησε στην άκρη τον μεγάλο του έρωτα με την Ρωξάνδρα Στούρτζα, και επικεντρώθηκε ψυχή τε και σώματι στο όραμά του να δημιουργήσει ένα κράτος όμοιο με τα ευρωπαϊκά και να φτάσει την Ελλάδα ψηλά με ανυπέρβλητα εμπόδια που θα βρει μπροστά του, με πολλή δουλειά και κόπο και με αφοσίωση που φαντάζει ουτοπική ορισμένες φορές καθώς η αυτοθυσία του φτάνει στα όρια του παραλόγου θέτοντας τον εαυτό του συνεχώς σε κίνδυνο. Αυτό το καταφέρνει μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του μυθιστορήματος, η οποία γίνεται δια στόματος του Πέτρου Σκοτεινού.
Η γραφή ρέει αβίαστα και το πόνημα αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά λογοτεχνικά αναγνώσματα της ελληνικής σύγχρονης πεζογραφίας με την έρευνα να θεωρείται τιτάνια και δαιδαλώδης. Το αποτέλεσμα αυτής της απόπειρας είναι να μας προσφέρεται ένα έργο κομψοτέχνημα και ιδιαίτερης πνευματικής εργασίας, το οποίο βρίθει ενδιαφερόντων ιστορικών στοιχείων. Όσοι γνωρίζουν τα γεγονότα εκείνης της εποχής γνωρίζουν το τέλος του Ιωάννη Καποδίστρια. Τα συναισθήματα που μας κατακλύζουν διαβάζοντας τη σκηνή είναι αυτά της οργής, του θυμού, της απογοήτευσης, της ντροπής, της αποστροφής και της βαθιάς συγκίνησης.
Αναμφισβήτητα, αξίζει να το διαβάσουν ΌΛΟΙ, να προβληματιστούν, να μάθουν, να γνωρίσουν και να αναγνωρίσουν, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, την αξία αυτού του ανθρώπου που δεν κοίταξε το συμφέρον του, τα γλέντια και την καλοπέραση αλλά το γενικότερο καλό ενός λαού που πέρασε πολλά διεκδικώντας την ελευθερία του μέσα από την ανιδιοτέλειά του, την απόρριψη των προσωπικών του "θέλω" και την επικέντρωσή του στον μεγαλύτερο σκοπό και στόχο που δεν ήταν άλλος από τη σύσταση ενός κράτους με προοπτικές, ήθος, πολιτισμό και γνώσεις χωρίς πισωγυρίσματα στα δύσκολα χρόνια που έζησε.





Βασιλική Διαμάντη 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου