Κριτική Βιβλίου “Έμεινα εδώ ολομόναχη να κοιτάζω...” της Αθηνάς Μπούτιβα

Κάποιο βράδυ σου ‘χα πει πως θέλω
να γυρίσω όλο το κόσμο, όλο το κόσμο
Και συ μου γέλασες γλυκά και μου πες
το φιλί μου μυρίζει δυόσμο, μυρίζει δυόσμο

Κάποιο βράδυ σου ‘χα πει πως θέλω
να πετάξω σαν πουλί πάνω από το κόσμο

 Και συ ζωγράφισες φτερά σ’ ένα λευκό χαρτί
και μου πες φως μου, μη φύγεις φως μου

Κι έμεινα εδώ να μη σου λείψει τίποτα
Έμεινα εδώ να μη φοβηθείς
Να μη μείνεις μόνη σου και `γω στο τίποτα
Έμεινα εδώ να μη μαραθείς 

  Κάποιο βράδυ μου ‘χες πει πως πρέπει
να γεννήθηκα για σένα, μόνο για σένα
Και `γω σε πήρα αγκαλιά και χάθηκα
στα μάτια σου τα μαγεμένα, τα μαγεμένα

 Κάποιο βράδυ μου ‘χες πει πως δεν μπορείς
να ζήσεις μια στιγμή χωρίς εμένα
Και ‘γω δε μίλησα ξανά
γιατί στα χέρια μου είχα εσένα μόνο εσένα

 Κι έμεινα εδώ να μη σου λείψει τίποτα
Έμεινα εδώ να μη φοβηθείς
Να μη μείνεις μόνη σου και ‘γω στο τίποτα
Έμεινα εδώ να μη μαραθείς

Αυτοί οι στίχοι συντροφεύουν τη Λυδία. Η Λυδία είναι μία γυναίκα, η οποία διανύει τα δεύτερα -αντα της ζωής της. Είναι παντρεμένη με έναν ισχυρό άντρα. Μπροστά στους άλλους δείχνει το πόσο ερωτευμένος είναι μαζί της. Δεν ισχύει όμως και στην προσωπική τους συμβίωση. Αντιθέτως, υποτάσσει με σκληρό και αδυσώπητο τρόπο τη γυναίκα του. Την εξευτελίζει και την κακοποιεί με κάθε τρόπο που μπορεί. Όλοι στην έπαυλη γνωρίζουν τι συμβαίνει. Κανείς όμως δεν μιλάει. Σχεδόν όλοι οι υπάλληλοι παρακαλούν να τελειώσει το μαρτύριο που περνάει η Λυδία εκτός από ένα άτομο που την μισεί. Ο λόγος; Θα αποκαλυφθεί προς το τέλος του βιβλίου. Η Λυδία όμως μένει σε αυτή τη ζωή για πολλούς λόγους. Ο ένας λόγος είναι μία προσωπική της αδυναμία να αντέξει αυτό που της έλαχε και ο δεύτερος είναι η αδυναμία της προς τον πατέρα της, ο οποίος παρόλο που γνωρίζει τον χαρακτήρα του γαμπρού του κωφεύει για τους δικούς του προσωπικούς λόγους. Πολλές φορές ξεπουλάει την κόρη του για τα πάθη του. Η μητέρα της προσποιείται ότι όλα βαίνουν καλώς. Προτιμά να εθελοτυφλεί από το να δει την ωμή πραγματικότητα. Τι θα γίνει όμως όταν αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί; Μέσα από το κρυφό ημερολόγιο που κρατάει μαθαίνουμε το παρελθόν της και τους λόγους για τους οποίους “έμεινε εδώ”. Κάθε ημέρα και μία αποκάλυψη. Ο ασκός του Αιόλου έχει ανοίξει και η ζωή της θα έχει την ταραχώδη διαδρομή του Οδυσσέα μέχρι να βρει την Ιθάκη. Θα τη βρει όμως;
Ο θάνατος του συζύγου της είναι η κάθαρση και η ελπίδα, την οποία αναζητά η Λυδία. Αυτός ο επερχόμενος θάνατος έρχεται αλλά η λύτρωση απέχει πολύ. Η αιτία δεν είναι άλλη από τον σύζυγό της. Θέλοντας να την τυραννήσει και να μην της δώσει την πολυπόθητη περιουσία του θέτει ως όρο να καταφέρει να λύσει έξι γρίφους. Κάθε γρίφος και ένας μήνας. Σύμμαχός της θα είναι η μητέρα της και μία φίλη της. Μία απροσδόκητη είσοδο στη ζωή της θα ταράξει την ηρεμία και θα βιώσει στην αρχή γλυκιές και μετέπειτα πικρές στιγμές. Άραγε τι θα μείνει στο τέλος; Θα καταφέρει να βρει την ψυχική της γαλήνη και ηρεμία; Θα βρει την Ιθάκη της; Θα λύσει τους γρίφους; Θα κατορθώσει να γίνει η αποδέκτρια της τεράστιας περιουσίας;
Αυτοί οι στίχοι που συντροφεύουν την κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, συντροφεύουν και εμάς καθ' όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Ένα τραγούδι, το οποίο σχεδόν όλοι έχουμε σιγοτραγουδήσει. Τα συναισθήματα που κατακλύζουν τους αναγνώστες είναι ποικίλα και διφορούμενα. Η θλίψη διαδέχεται τη χαρά και το μίσος την αγάπη. Ο πόνος είναι διάχυτος, η οργή ξεχύνεται, η απογοήτευση, ο παρωπιδισμός και ο ολοκληρωτισμός σε λάθος μεριά δυσχεραίνουν αυτά που καλείται να φέρει εις πέρας η ηρωίδα μας. Ο βιασμός και ο βασανισμός του θύματος από τον σύζυγό της, Νικηφόρο, παίρνει σάρκα και οστά ακόμα και μετά τον θάνατό του.
Η προδοσία παντός είδους υπάρχει καθ' όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Η αγωνία χτυπάει κόκκινο, το μυστήριο το συναντάμε σε πολλά σημεία της ιστορίας, οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη ενώ οι αναγνώστες αναζητούν τη λύτρωση της κεντρικής ηρωίδας. Η φιλία είναι το σήμα κατατεθέν και το ορόσημο, με το οποίο η συγγραφέας θα ξεδιπλώσει όλη την υπόθεση του μυθιστορήματος. Ακόμα, και η οικογένεια και ο θεσμός της ξετυλίγεται σε διαφορετικά επίπεδα. Από τη μία έχουμε την αμέριστη αγάπη της μητέρας και από την άλλη έναν πατέρα υποκριτή, ο οποίος κοιτάει μόνο τη βολή του χωρίς να νοιάζεται αν το ίδιο του το παιδί περνάει ωραία. Το χρήμα και τα πάθη τον κατακυριεύουν και ο δεσμός της κόρης με τον πατέρα, ωθεί την πρώτη στην αυτοθυσία και στην ωραιοποίηση του ρόλου του από την ίδια.
Αυτό που αντιλαμβανόμαστε είναι ότι τα μηνύματα είναι πολυδιάστατα και πολύπλευρα και όλα χτυπάνε μία “φλέβα” στη ζωή κάθε αναγνώστη. Όλοι έχουμε γίνει αποδέκτες ή θεατές βίας και αδιαφορίας χωρίς να μιλήσουμε. Αυτό προσπαθεί να μας διευκρινίσει η συγγραφέας, ότι οφείλουμε να μιλάμε, να είμαστε αντικειμενικοί, να βλέπουμε την ωμή πραγματικότητα –όσο και αν πονάει–, να στηριζόμαστε στους ανθρώπους που μας εκτιμούν και μας αγαπάνε και να μην υποτιμάμε τους εαυτούς μας! Οφείλουμε να το διαβάσουμε και να διδαχθούμε όσο περισσότερο μπορούμε! Εύχομαι κάθε δημιούργημά της να καταφέρνει να αγγίζει την ψυχή μας και να μας δίνει τη δύναμη να αντέξουμε όσα τυχόν συναπαντήματα θα μας βρουν!





Βασιλική Διαμάντη