Ο Ριχάρδος είναι βαθιά ερωτευμένος με τη Λεονίσα. Η Λεονίσα δεν του δίνει σημασία γιατί, όπως δηλώνει χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης του βιβλίου, δεν του αρέσει η έπαρση και η σιγουριά που δείχνει. Επίσης, θεωρεί τον ίδιο υπαίτιο όλων των κακών που βιώνει στη ζωή της. Αν δεν ήταν ο Ριχάρδος δε θα την αιχμαλώτιζαν οι Τούρκοι κουρσάροι και θα ζούσε άνετα με τον σύντροφο που είχε επιλέξει να έχει δίπλα της.
Μετά από πολλά και οι δύο θα μεταφερθούν στην Κύπρο υπό διαφορετικούς αφέντες. Στην Κύπρο, ο Ριχάρδος θα συναντήσει τον Μαχμούτ και θα καταστρώσουν ένα σχέδιο απελευθέρωσης.
Όπως μαθαίνουμε στην εισαγωγή, η νουβέλα αυτή εντάσσεται στην κατηγορία του ισπανικού “βυζαντινού” μυθιστορήματος και αποτελεί μέρος μιας συλλογής 12 πεζών κειμένων, με τίτλο “Υποδειγματικές Νουβέλες” (Novelas Ejemplares). “Ο γενναιόδωρος ερωτευμένος” είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά πεζογραφήματα της συλλογής.
Ο ρομαντισμός του Miguel de Cervantes Saavedra ξεχειλίζει σε κάθε σελίδα της ιστορίας. Σε όσα βιβλία του έχω διαβάσει υπάρχει σε μεγάλο βαθμό τόσο ο ρομαντισμός όσο και ο ιπποτισμός. Αδιαμφισβήτητα, η ιστορία της νουβέλας έχει επιρροές από την εποχή της πενταετούς αιχμαλωσίας του στο Αλγέρι από βερβερινούς κουρσάρους (1575-1580). Μας τοποθετεί μετά την αιχμαλωσία και το μακρύ ταξίδι στην αιχμάλωτη Κύπρο από τους Τούρκους. Τα γεγονότα δεν είναι αναλυτικά και ο ίδιος ο συγγραφέας δίνει ώθηση στην ιστορία των δύο αυτών ανθρώπων, της Λεονίσα και του Ριχάρδου.
Η ροή είναι σχετικά αργή που μπορεί να κουράσει τους αναγνώστες που διαβάζουν βιβλία με καταιγιστική δράση και εξέλιξη. Αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με μία ισπανική νουβέλα με εμφανείς τις επιρροές της από την ιταλική και τη βυζαντινή λογοτεχνία. Ο ηρωισμός και ο ιπποτισμός συνδέεται στενά με τον ρομαντισμό.
Μετά το μνημειώδες έργο του Miguel de Cervantes Saavedra “Δον Κιχώτης” δε θα μπορούσε κανείς να περιμένει τίποτα λιγότερο από αυτόν τον σημαντικό λογοτέχνη, όσοι το έχουν διαβάσει θα συμφωνήσουν μαζί μου. Αν και το βιβλίο του “Υποδειγματικές Νουβέλες” κυκλοφόρησε το 1613, ενδιάμεσα τον πρώτου και του δεύτερου τόμου του “Δον Κιχώτη”. Όπως είχε πει και ο ίδιος ο Miguel de Cervantes Saavedra στον πρόλογο του έργου του «Μόχθησε το μυαλό μου κι έτσι πορεύτηκα και ξέρω ότι είμαι ο πρώτος που έγραψε νουβέλες στη γλώσσα της Καστίλλης... τις γέννησε ο νους μου και τις φανέρωσε η πένα μου". Ύστερα, θα προσδέσει: "Ονόμασα τις νουβέλες υποδειγματικές, γιατί απ' όλες μπορείς να διδαχθείς... Πεθύμησα να προσφέρω στην απέραντη Δημοκρατία μας ένα παιγνίδι. Μ' αυτό, καθένας θα ψυχαγωγείται, δίχως το φόβο μιας άστοχης βολής. Θέλω να πω, δίχως να ζημιωθεί η ψυχή ή το κορμί του.»
Πότε, λοιπόν, ο Ριχάρδος γίνεται από εγωιστής ερωτευμένος ένας γενναιόδωρος ερωτευμένος; Θα συντελέσουν πολλά γεγονότα μέχρι να δούμε αυτή την μεταστροφή. Ο εγωισμός του θα κομματιαστεί από την απόρριψη αλλά και πάλι δε θα του ρίξει αυτό το υπερεγώ του. Θα χρειαστεί να περάσει δια πυρός και σιδήρου, να χάσει την ελπίδα του, την πίστη του, την αξιοπρέπειά του για να δει κατάματα την πραγματικότητα. Όταν θα δώσει χώρο στην αγαπημένη του τότε θα αλλάξουν όλα γύρω του.
Όσο αλλάζει η πορεία των ηρώων, τα τοπία εναλλάσσονται, ο χριστιανικός κόσμος ενώνεται με τον μουσουλμανικό και οι μάχες και οι λεηλασίες διαδέχονται η μία την άλλη τόσο αποκαλύπτεται ένας έρωτας αγνός, χωρίς υπερβολές και φανφάρες. Γιατί η ψυχή μπορεί να κατανικήσει κάθε ιδιομορφία του χαρακτήρα και να απαλύνει τον πόνο, την οργή και τον εγωισμό.
Φυσικά, δεν πρέπει να αφήσω ασχολίαστη την εξαίρετη μετάφραση του κου Μόσχου Μορφακίδη – Φυλακτού, ο οποίος εκτός από τη μετάφραση μάς γνώρισε εκείνη την εποχή μέσω της λεπτομερούς εισαγωγής αλλά και των σχολίων που θα βρούμε στο τέλος του βιβλίου!
Μπορεί, λοιπόν, το εν λόγω έργο, “Ο γενναιόδωρος ερωτευμένος”, να τυγχάνει μίας μικρής, μόνο, αναγνώρισης, δεν μπορώ να πω το ίδιο και για τη λογοτεχνική πένα αυτού του σπουδαίου λογοτέχνη! Σίγουρα θα αναζητήσω και τις υπόλοιπες νουβέλες για να βυθιστώ στον κόσμο του Miguel de Cervantes Saavedra και εύχομαι να κυκλοφορήσουν σύντομα και οι υπόλοιπες 11 από τις εκδόσεις Ενάλιος!
Βασιλική Διαμάντη
Βασιλική Διαμάντη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου