Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2017

Κριτική βιβλίου “Στα πέρατα της αντοχής” της Χριστίνας Ρούσσου


Η ιστορία μας τοποθετεί στη δύση του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα περίπου του 20ου αιώνα. Θα γνωρίσουμε δύο αδέρφια, τον Αχιλλέα και τον Νίκο Μακρή, παιδιά φτωχής οικογενείας της Νάουσας, τα οποία θα ταξιδέψουν στην Αμερική, στη γη της επαγγελίας, με σκοπό να ζήσουν το δικό τους αμερικάνικο όνειρο και να βοηθήσουν τους γονείς τους οικονομικά αλλά και την αδερφή τους, Λέγκω. Στο υπερωκεάνιο θα γνωρίσουν τον Αντώνη Γκούση από τα Βοδενά και το ζευγάρι, Γιάννη και Μαρουσώ. Στη Νέα Υόρκη θα γνωρίσουν το σκληρό πρόσωπο των κατοίκων της και τα απάνθρωπα και υποτιμητικά σχόλιά τους για τους μετανάστες. Αλλά στο δρόμο τους θα βρεθούν και πολύ καλοί φίλοι όπως ο Τόμας και ο καθηγητής. Το αγκάθι στη ζωή του Αχιλλέα θα είναι ο αδερφός του Νίκος, ο οποίος θα ακολουθήσει έναν εκ διαμέτρου αντίθετο δρόμο από τον δικό του. Ο Νίκος μέσα από τις φιλοδοξίες, τη ματαιοδοξία και το εύκολο χρήμα θα πάρει τον δρόμο της παρανομίας. Ενώ ο Αχιλλέας θα ακολουθήσει την πνευματική καλλιέργεια σπουδάζοντας.
Η ιστορία εξελίσσεται στην Αμερική, στη Νάουσα, στην Αθήνα, στον Πειραιά, στη Ζάκυνθο και στην κοιλάδα του Λίγηρα με τα σατό της. Ο Μακεδονικός αγώνας συνεχίζεται, ζητώντας οι Έλληνες την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους και τους Βούλγαρους.
Η Λέγκω, μεγαλωμένη σε μία κοινωνία ανδροκρατούμενη, οφείλει να παντρευτεί αυτόν που της ορίζει ο πατέρας της. Η επιθυμία της δεν έχει καμία σημασία για αυτόν. Και η θέση της γυναίκας στην κοινωνία εκείνη είναι απλώς “διακοσμητική” και υποβιβασμένη, θεωρώντας την απλώς ένα αντικείμενο προς αγοραπωλησία. Μόνο που το κορίτσι είναι ερωτευμένο με τον Ταρίκ, ο οποίος θα την κλέψει την ημέρα του γάμου της και θα κινήσουν για την Αθήνα.
Στα σαλόνια της Αθήνας θα δούμε τη γαλλίδα Ζανέτ, η οποία χαρακτηρίζεται από φιλελληνικό πνεύμα και θα πάρει υπό την προστασία της τη λιγομίλητη Έλεν και θα την μυήσει στον κόσμο της τέχνης και της μάθησης. Ο ασυμβίβαστος λήσταρχος Γιάγκος θα διαδραματίσει και αυτός με τη σειρά του ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας.
Στους αμπελώνες του Λίγηρα θα αναπτυχθεί μία βαθιά αγάπη ανάμεσα στον Πλάτωνα και την Έλεν. Όπως το κρασί ζυμώνεται με τα χρόνια, έτσι και αυτή η σχέση θα ωριμάσει μέσα στο χρόνο και θα βγει δυνατή.
Στη Ζάκυνθο θα γνωρίσουμε την κοντεσίνα Λωρέτα, μία ψηλομύτα νεαρή κοπέλα, η οποία θα “ημερεύσει” δίπλα στον Τζον και θα μας δείξουν ότι τα ετερώνυμα έλκονται και ανάμεσά τους μπορεί να γεννηθεί ένας μεγάλος έρωτας.
Στη Νάουσα θα δούμε τους χαρακτήρες ενός έφηβου, του φίλου του αλλά και της γιαγιάς Λυμπιάδας, η οποία ενεργεί πάντα με γνώμονα το κέρδος και την κοινωνική ανέλιξη στα μάτια των κατοίκων της περιοχής.
Τη συγγραφέα τη γνώρισα με το πρώτο της βιβλίο το “Ντουλμπέρα”. Από τότε η γραφή της με έχει κερδίσει. Και αυτό το βιβλίο είναι πλούσιο σε ντοπιολαλιά, ιστορία, ήθη και έθιμα, παραδόσεις και πολλά λαογραφικά στοιχεία. Έμαθα για τη θρυλική μπλε πολυκατοικία της Αθήνας, στα Εξάρχεια, και το καφέ Floral, καθώς και για τους διάσημους ενοίκους της όπως η Σοφία Βέμπο, ο Φρέντυ Γερμανός κ.α. Το βιβλίο είναι πολυπρόσωπο, με έντονες ανατροπές, αποκαλύψεις και γραμμένο με γλαφυρό και μεστό ύφος. Όλα αυτά τα στοιχεία κάνουν την ανάγνωση ενδιαφέρουσα, με κλιμακωτή δράση και διδάγματα. Ο πατριωτισμός είναι έντονος και άρρηκτα συνυφασμένος με την τότε εποχή. Το δε εξώφυλλο σε ταξιδεύει στο παρελθόν και σε τόπους ονειρεμένους.
Μερικά από τα κομμάτια που λάτρεψα –και τα υποστηρίζω και εγώ στη ζωή μου– είναι τα λόγια του θείου του Αντώνη, Ίτσκου, «Αν δεν ξέρεις την ιστορία του τόπου που σε γέννησε, θα χάσεις τις ρίζες σου και δεν πρέπει. Όταν ο άνθρωπος χάνει τις ρίζες του, ορφανεύει, και ποτέ να μην ξεχνάς ότι στον τόπο μας γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, που σαν αυτόν άλλος δεν θα υπάρξει. Και μόνο γι αυτό, έχουμε χρέος να ελευθερωθούμε απ’ τον τούρκικο ζυγό. Είναι ιεροσυλία τα χώματα του Μέγα Αλέξανδρου να τα πατούν οι Οθωμανοί». Και τα λόγια της μαντάμ Ζανέτ «Αν κρατάς σωστή συμπεριφορά, έχεις αξιοπρέπεια, έχεις ήθος, δεν προσβάλλεις, δεν δίνεις το δικαίωμα να σε κατηγορήσει κανείς… Και αν κάποιοι με παρεξηγήσουν, θα έρθει ο καιρός που θα καταλάβουν ότι έκαναν λάθος. Αν δεν το καταλάβουν ποτέ, τότε είναι στενόμυαλοι και τέτοιους ανθρώπους δε θέλω να έχω γνωστούς και εν τέλει, μ’ αφήνει αδιάφορη η όποια γνώμη έχουν για μένα… Θα σ’ το πω και πάντα θα σ’ το λέω, θα κάνεις αυτό που η ψυχή σου θέλει, χωρίς να σκέφτεσαι αν θα αρέσει στους γύρω σου. Αν αρέσει σ’ εσένα, φτάνει. Πρόσεξε όμως. Κάνουμε αυτό που θέλουμε, με ήθος και σεβασμό στον άνθρωπο».
Τα συναισθήματα που γεννιούνται στους αναγνώστες ποικίλα. Η αγάπη, το πάθος, η επιμονή, η υπομονή, ο έρωτας, η φιλία, η συγχώρεση και η εμπιστοσύνη έρχονται να συγκρουστούν με την κακία, το μίσος, την απέχθεια, τη ζήλια και τη φιλαργυρία. Ενώ κοινωνικά θέματα όπως οι ανθρώπινες –διαπροσωπικές και μη– σχέσεις, η μετανάστευση, τα προβλήματα επιβίωσης σε μία ξένη χώρα, η ένταξή τους εκεί και οι πεποιθήσεις των πολιτών απέναντι σε αυτή την «εισβολή» στη χώρα τους θέτει τον αναγνώστη σε μία κριτική σκέψη του τι είναι σωστό και άδικο απέναντι στον συνάνθρωπό του. Όπως λέει και το βιβλίο, ο καθένας δοκιμάζεται ως τα πέρατα της αντοχής του, και οφείλουμε να αντέξουμε σε όσες δυσκολίες βρεθούν στο διάβα μας. Ο βαθμός που αξίζει ξεπερνάει και το άριστα, τόσο για τα διδάγματα και τις γνώσεις που μας προσφέρει, όσο και για την ποιότητα της ιστορίας και την εξαιρετική σκιαγράφηση των χαρακτήρων της που μας χαρίζει μέσω της ανάγνωσής του. Οφείλετε όλοι να διαβάσετε αυτό το αριστούργημα και να ταξιδέψετε στη θάλασσα των λέξεών του. Γι’ αυτό τρέξτε να το προμηθευτείτε με οποιονδήποτε τρόπο μπορείτε όλοι σας! Χάρηκα για το ταξίδι και την εμπειρία που μας χαρίζει για δεύτερη φορά η συγγραφέας και αναμένω με ανυπομονησία και προσμονή το επόμενο πόνημά της, το οποίο, όπως η ίδια έχει ήδη αποκαλύψει, θα είναι η συνέχεια αυτού που κρατάω ήδη στα χέρια μου και έχω τοποθετήσει σε ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου! Σίγουρα θα μας γεμίσει με νέες αποκαλύψεις και νέες αναγνωστικές εμπειρίες, σε ένα μοτίβο γνώσεων, ντοπιολαλιών, ιστορίας και ανθρώπινων συναισθημάτων!






Βασιλική Διαμάντη
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου